Dzień z Tove Jansson

Tove Marika Jansson (ur. 9 sierpnia 1914 w Helsinkach, zm. 27 czerwca 2001) – jest jedną z słynny fiński pisarek pisała po szwedzku, też była malarką, ilustratorką i rysowniczką komiksową, znana jest najbardziej jako autorka książek o Muminkach.

Jej ojciec, Viktor Jansson był rzeźbiarzem, a matka, Signe Hammarsten-Jansson – projektantką. Jej bracia również byli artystami: Per Olov Jansson fotografem, Lars Jansson autorem tekstów i rysownikiem komiksowym. Rysowała dla satyrycznego pisma "Garm".

W latach 1930-1933 studiowała malarstwo w Sztokholmie, później w Akademii Sztuki Ateneum w Helsinkach. Studiowała również w Paryżu.

Tove Jansson mieszkała w Helsinkach, ale większość czasu spędzała na wyspie Klovharu w Zatoce Fińskiej, która stała się tłem dla jej książek.

Pisarka była lesbijką. Przez 40 lat, aż do śmierci, żyła ze swoją partnerką, graficzką Tuulikki Pietilä. Pietilä była autorką wielu rysunków do swojej partnerki książek. Ich wspólne podróże oraz pobyt na wyspie zostały utrwalone na taśmach filmowych, które stały się podstawą kilku filmów biograficzny.

Też jej partnerka Tuulikki Pietilä była pierwowzorem jednej z postaci z książek Tove Jansson – Too-tiki występującej w Zimie Muminków i Opowiadaniach z Doliny Muminków.

2 grudnia 1976 w Ambasadzie PRL w Helsinkach odebrała z rąk kanclerza Cezarego Leżeńskiego przyznany jej w 1975, na wniosek dzieci, Order Uśmiechu oraz legitymację z numerem 133.

Publikacja pierwszej powieści Jansson, Małe trolle i duża powódź, napisana w 1939, miała miejsce w 1945 (wyd. polskie 1995), jednak największą sławę przyniosły jej opowieści Doliny Muminków. Kometa nad Doliną Muminków ukazała się w 1946, odnosząc znaczący sukces, podobnie jak kolejne jej powieści z serii Muminków. Dolina Muminków, ostatnia część została wydana w 1980 roku.

W latach 1947-1948 oraz 1954-1959 Jansson stworzyła (czasem współtworzyła z bratem Larsem) 22 komiksy o przygodach Muminków. Później seria była kontynuowana przez Larsa Janssona, który był samodzielnym autorem kolejnych 52 komiksów.

Oprócz cyklu o Muminkach Jansson jest także autorką inny książek nie tylko dla dzieci ale też dla dorosły odbiorców, czy ilustratorką książek, takich jaki znany dziś dzięki filmów Hobbit, czyli tam i z powrotem Tolkiena, czy Alicja w Krainie Czarów Lewisa Carrolla.

Tove Jansson została uhonorowana Nagrodą Szwedzkiej Akademii w 1994 znane jako nagrody Noble. W 1966 została odznaczona Medalem Hansa Christiana Andersena – międzynarodową nagrodą dla twórców książek dla dzieci. Książki o Muminkach zostały przetłumaczone na wiele języków i wydane w milionach egzemplarzy. Muminki też są najczęściej tłumaczonymi dziełami literatury fińskiej.

(zdjęcia Tove100.com/źródło wikipedia)

Tweet