Martina urodziła się jako Martina Šubertová w 1956 roku. Kiedy miała trzy lata, jej rodzice rozwiedli się i matka ponownie wyszła za mąż. Ojczym tenisistki nazywał się Miroslav Navrátil, stąd jej obecne nazwisko. Wkrótce został on pierwszym trenerem młodziutkiej Czechosłowaczki.
W 1972 roku Navrátilova wygrała mistrzostwa Czechosłowacji. Miała wówczas piętnaście lat. Już rok później osiągała dobre rezultaty na arenie międzynarodowej. Jako kwalifikantka zadebiutowała w profesjonalnej imprezie w Fort Lauderdale, a w meczu otwarcia pokonała Gail Loverę Chanfreau. Następnie doszła do półfinału w Sankt Petersburgu, a w wielkoszlemowym debiucie do ćwierćfinału French Open. Na paryskich kortach nie sprostała Evonne Goolagong. 22 września 1974 po raz pierwszy wygrała zawodowy turniej. Stało się to w Orlando, a wśród pokonanych przez Navrátilovą rywalek znalazły się Françoise Durr, Rosie Casals i Julie Heldman.
Martina Navrátilová przeszła na zawodowstwo w 1975 roku. Sezon ten rozpoczęła finałem wielkoszlemowego Australian Open, gdzie przegrała z Evonne Goolagong. Kilkanaście dni później w Waszyngtonie wzbogaciła swoje konto o następny wygrany turniej. Największym sukcesem było wyeliminowanie tam amerykańskiej bohaterki, Chris Evert. Wkrótce Czechosłowaczka z Pragi odnosiła coraz więcej spektakularnych wygranych, a w światowym tenisie malował się obraz kolejnych wielkich rywalizacji. Tymczasem Navrátilova pokonywała seryjnie faworytki: Olgę Morozową, Ann Kiymourę, Margaret Smith Court, Virginię Wade, czy Dianne Balestrat. W sezonie 1975 była jeszcze w finale Roland Garros, półfinale US Open i ćwierćfinale Wimbledonu. Wówczas to wprowadzono komputerowe rankingi tenisowe. Po tym roku rozgrywkowym Navrátilova znalazła się w nich na trzecim miejscu na świecie.
Po mniej udanym roku 1976, kiedy to do gry weszły
problemy na tle narodowym, Martina efektownie powróciła w sezonie
kolejnym. Osiągnęła jedenaście finałów, wygrywając sześć z nich.
Przesunęła się na drugie miejsce w klasyfikacjach międzynarodowych. W
Wielkim Szlemie wciąż pozostawała bez sukcesów. W Londynie i Nowym Jorku
na drodze stanęły jej Wendy Turnbull i Betty Stöve.Na początku roku 1978 wygrała trzydzieści siedem meczów z rzędu, co przełożyło się na siedem kolejnych zdobytych tytułów. Zabrakło wśród nich pucharu Wielkiego Szlema, bowiem Navrátilova nie grała w Melbourne i Paryżu (czyniła to regularnie w latach 1976-1979). Po efektownej wygranej w Eastbourne znokautowała swoje rywalki na kortach Wimbledonu i po raz pierwszy została mistrzynią w turnieju z cyklu wielkoszlemowego. W Londynie pokonała Tracy Austin, Evonne Goolagong i Chris Evert. W oficjalnych klasyfikacjach WTA została numerem jeden na świecie. Wynik z wimbledońskich kortów powtórzyła rok później, eliminując w decydującym starciu, naturalnie, Evert. Pozycję numer jeden utrzymała w sumie przez 332 tygodnie swojej kariery. Po raz pierwszy, po dwudziestu siedmiu tygodniach, Evert - Lloyd zmieniła ją w styczniu 1979 roku, ale tylko na dwa tygodnie.
Amerykanka, jak się okazało, także lubi nawierzchnię kortów w Londynie. W 1980 roku uniemożliwiła Navrátilovej obronę tytułu. Czechosłowaczka doszła do czwartej rundy US Open, gdzie niespodziewanie uległa Hanie Mandlíkovej, a na Australian Open, rozgrywanym w listopadzie, była w półfinale.
W latach osiemdziesiątych Martina odmówiła uczestnictwa w reprezentacji Czechosłowacji, po czym zgłosiła wniosek o przyznanie jej obywatelstwa amerykańskiego. To otrzymała w 1981 roku. Utrata bardzo dobrej zawodniczki zdenerwowała komunistyczne władze Czechosłowacji, zwłaszcza, że kraj ten był jednym z czołowych w dyscyplinie tenisowej.
To właśnie najbliższa dekada była renesansem w tenisie zawodniczki z Pragi. Navrátilova zdobyła w latach 1980-1989 aż piętnaście tytułów wielkoszlemowych w grze pojedynczej, w tym najwięcej na Wimbledonie. Triumfowała tam nieprzerwanie od roku 1982 do 1987. W finałach tych najczęściej mierzyła się z Chris Evert, Andreą Jaeger, Haną Mandlíkovą, która stała się reprezentantką Australii, a także z falą nowych postaci na światowych kortach. Wśród nich najgroźniejsza była Steffi Graf. Z tenisistką tą Navrátilova w trakcie całej kariery miała okazję zagrać osiemnaście razy, z czego obie panie wygrały po dziewięć meczów. Po raz pierwszy spotkały się na US Open 1985. Co ciekawe, nigdy nie grały ze sobą wcześniej niż w półfinałach.
W 1989 roku zaprosiła do współpracy słynną Amerykankę, Billie Jean King.
W 1994 roku Navrátilova, która od pewnego czasu odgrywała coraz mniejszą rolę na międzynarodowej arenie, doszła do finału ulubionego Wimbledonu. Niewielu się tego spodziewało, zwłaszcza, że kilka tygodni wcześniej odpadła w pierwszej rundzie French Open z Miriam Oremans. W Londynie pokonała Helenę Sukovą, Janę Novotną, Gigi Fernández. W finale nie sprostała Conchicie Martínez. W tym samym sezonie podjęła decyzję o zakończeniu swoich startów, przynajmniej w grze pojedynczej. Ostatni start zaplanowała w Wirginii. W pierwszej rundzie została pokonana przez Gabrielę Sabatini 4:6, 2:6.
Do definitywnego zakończenia kariery zagrała jeszcze kilka indywidualnych meczów. Pierwszy z nich po bardzo długiej przerwie w Eastbourne w roku 2002. W kwalifikacjach wyeliminowała Tatianę Panową, ale przegrała z Danielą Hantuchovą. Jej ostatni oficjalny mecz odnotowano w czerwcu 2005 roku, kiedy to w 's-Hertogenbosch uległa Claudine Schaul.
Amerykanka wygrała w sumie 167 turniejów w grze pojedynczej, co jest absolutnym rekordem, zarówno w rozgrywkach żeńskich, jak i męskich. Wywalczyła osiemnaście singlowych tytułów wielkoszlemowych i przez 332 tygodnie zajmowała pierwsze miejsce w rankingu WTA.
Martina Navrátilová od początkowych lat kariery osiągała wysokie wyniki w grze podwójnej. Kiedy 10 września 1984 roku została numerem jeden rozgrywek deblowych, stała się jedną z kilku (obecnie pięciu) kobiet na Ziemi, które jednocześnie liderowały klasyfikacjom WTA w obydwu konkurencjach. Skolekcjonowała 177 wygranych turniejów i to jest, podobnie jak w singlu, rekord wszech czasów.
W grze mieszanej Navrátilova odniosła dziesięć zwycięstw. Po raz pierwszy wystąpiła w 1973 roku na Wimbledonie razem z Janem Kodešem. Doszli do ćwierćfinału. W drugim starcie, w 1974 we French Open zdobyła pierwszy tytuł, partnerując Kolumbijczykowi Ivanowi Molinie. Na kolejną wygraną musiała czekać do 1985 roku, w międzyczasie regularnie grając w tej konkurencji. Jej partnerami byli Paul McNamee, Heinz Gunthardt, Peter Fleming, Emilio Sánchez, Mark Woodforde.
W 2003 występowała z Leanderem Paesem i z nim to zdobyła mistrzostwo w Melbourne, a potem na Wimbledonie. W 2006 roku zagrała razem z rodakiem, liderem klasyfikacji deblowej, Bobem Bryanem. Już w pierwszej rundzie trafili na bliźniaczego brata Boba, Mike'a i jego partnerkę, Corinę Morariu. W finale wygrali z mikstem Květa Peschke i Martin Damm. Navrátilova sięgnęła po dziesiąte trofeum Wielkiego Szlema w grze mieszanej, zrobiła to przed własną publicznością i od tego czasu nie startuje w zawodowych imprezach. Oficjalnie wciąż nie zakończyła kariery tenisowej.
Navrátilova posiada imponujące statystyki startów w drużynowych rozgrywkach o Puchar Federacji. Przegrała w nich tylko jedno z sześćdziesięciu jeden spotkań. Mecz ten miał miejsce w 2004 roku w jej ostatnim starcie na rzecz ekipy amerykańskiej. Partnerując Jill Craybas przegrały w trzech setach z Austriaczkami, Barbarą Schett i Patricią Wartusch.
Do rozgrywek fedcupowych Martina włączyła się w 1975 roku, reprezentując jeszcze Czechosłowację. W debiucie zdobyła mistrzostwo razem ze swoją rodaczką, Renatą Tomanovą (poszczególne drużyny liczyły wówczas po dwie zawodniczki). W finale tenisistki europejskie podjęły Australijki, Dianne Fromholtz, Evonne Goolagong i Helen Gourlay Cawley, które mimo przewagi liczebnej przegrały konfrontację do zera.
Po kilku latach przerwy Navrátilova wznowiła swoje występy, ale już w barwach Stanów Zjednoczonych. W półfinale jej ekipa trafiła na Czechosłowację. Martina pokonała Hanę Mandlíkovą i tę samą zawodniczkę w deblu z Heleną Sukovą. W swoim drugim występie w Pucharze Federacji Amerykanka dorobiła się drugiego mistrzostwa, wywalczonego na dodatek w zupełnie innej reprezentacji.
Amerykanka jeszcze kilkakrotnie zagrała w tym turnieju, robiąc dłuższą przerwę po roku 1989 (wróciła dopiero w 2003). W 1986 wystąpiła, choć zawody rozgrywano na terenie Pragi. Najwięcej punktów dla obydwu swoich krajów zdobyła na nawierzchni twardej (38) oraz ziemnej (30).
Największe rywalizacje[edytuj]
W trakcie wieloletniej kariery Navrátilova rywalizowała z wieloma zawodniczkami. Jednak tylko kilka z nich było w stanie walczyć z nią w okresie jej dominacji w światowym tenisie. Zdecydowanie największą przeciwniczką Amerykanki była jej rodaczka, Chris Evert. Tenisistki te spotkały się ze sobą w sumie osiemdziesiąt razy, jednak więcej zwycięstw na koncie ma Martina. Od ich pierwszego meczu w Akron w 1973 do piątego w Kalifornii w 1975 wygrywała starsza o dwa lata Evert. Navrátilova po raz pierwszy pokonała ją w tym samym roku w Waszyngtonie. Wtedy też po raz pierwszy zagrały o mistrzostwo wielkoszlemowe. Miało to miejsce w Paryżu i tenisistka w barwach Czechosłowacji zeszła z kortu pokonana. W 1981 trafiły na siebie w pierwszej rundzie w Waszyngtonie; wówczas to Evert oddała mecz walkowerem. Najczęściej grały ze sobą w finałach, tak jak w ostatniej konfrontacji w Chicago w 1988. Tytuł przypadł w udziale Navrátilovej.
W latach 1973-1982 Amerykanka prowadziła pasjonującą rywalizację z dumą Australii, Evonne Goolagong Cawley. Przebieg zmagań najprościej można podzielić na dwa etapy, to jest pasmo wygranych Goolagong (do około 1976) i serię zwycięstw Navrátilovej. Martina przegrała z Cawley dwanaście razy, ale trzy razy więcej ją pokonała. Ostatni raz grały ze sobą na trawie w Sydney w 1982 roku.
Amerykanka osiemnaście razy spotykała się na kortach z niemiecką gwiazdą tenisa, Steffi Graf. Do ich pierwszego starcia doszło podczas US Open 1985. Navrátilova wygrała. Smak porażki z Graf poznała w 1986 w półfinale imprezy mistrzyń. Obie panie łączyło jedno - monopol na wygrywanie Wimbledonu. Trzy razy grały ze sobą w Londynie, trzy razy w finale. W tej rywalizacji to Graf prowadzi 2:1. Po raz ostatni zmierzyły się w Tokio w roku 1994, na krótko przez wycofaniem się Navrátilovej z indywidualnych startów. Wtedy to wynikiem 6:2, 6:4 lepsza była Niemka.
Jedną z poważniejszych rywalek w ostatnim okresie kariery Martiny była Monica Seles. Co ciekawe, tenisistki te nigdy nie grały ze sobą jako rodaczki. Ostatni z ich siedemnastu meczów miał miejsce w 1993 roku w Paryżu. Seles otrzymała amerykańskie obywatelstwo rok później. Po raz pierwszy spotkały się w 1989 roku w Dallas. Wygrała tenisistka bardziej utytułowana. Passę porażek z Navrátilovą Monica przerwała w 1990 roku w ramach Italian Open. W sumie Martina przegrała z Jugosłowianką dziesięć razy, a wygrała siedmiokrotnie.
Z początkiem lat osiemdziesiątych Martina ujawniła się jako biseksualistka, choć nieco później wyjaśniła, iż jednak uważa się za lesbijkę. Przez osiem lat, począwszy od 1983 roku, była związana z Judy Nelson.
Kariera i sukcesy Navrátilovej zachęciły młodych ludzi do gry w tenisa. Stała się ona patronką wielu festynów i imprez masowych, organizowanych przeważnie w Stanach Zjednoczonych. W 2000 roku została wpisana do Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy. Jest autorką autobiografii 'Being myself', w której opowiada między innymi o swojej orientacji seksualnej.
W 2000 roku wystąpiła gościnnie w jednym z odcinków serialu Will & Grace w którym zagrała samą siebie.9 marca 2008 roku władze czeskie ponownie przyznały jej obywatelstwo tego kraju. Martina przebywała wówczas w Tokio, gdzie rozgrywała pokazowe spotkanie ze Steffi Graf.
W 2010 roku wykryto u Navrátilovej wykryto raka piersi. Jest wegetarianką i wspiera działania organizacji PETA.
Najnowszym wywiadzie dla The Advocate: W ubiegłym roku ona walczyła z rakiem piersi i płuc obrzękiem kiedy dostała pod czas wejścia na górę Kilimandżaro.
Martina Navratilova ma już lepsze lata za sobą. Zaczęła 2010, złamała nadgarstek podczas gry w hokeja - po raz pierwszy w życiu. Następnie w lutym, Navratilova zdiagnozowano raka piersi. Dodaj do tego była jej partnerka zażądała od niej 3.000.000 dolarów. Następnie w grudniu dostała obrzęk płuc pod czas wejścia na górę Kilimandżaro.
Wywiad na The Advocate
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz