Dzień z rocznicą jedno z pierwszy demonstracji osób homoseksualnych w Polsce

Mija ważna rocznica dla polskiego ruchu LGBT - 11 lipca 1998 r. - dokładnie 20 lat temu - pod Kolumną Zygmunta w Warszawie miała miejsce demonstracja osób homoseksualnych w obronie praw LGBT.

W paradzie równości, w tym roku wzięło udział 45 tysięcy osób, wtedy wzięły udział trzy osoby. Jedną z nich był to działacz LGBT Szymon Niemiec, który stworzył wspólnie z innymi paradę równości, jest jedną ikon polski działaczy. Nieopublikowanym jeszcze wywiadzie dla "Repliki" (wyjdzie za 2 tygodnie - w najnowszym numerze) opowiada tak:

"Byłem wówczas młodym dziennikarzem „Pulsu Stolicy”. Polska Agencja Prasowa poinformowała, że pod Kolumną odbędzie się po raz pierwszy w Polsce wielka demonstracja osób homoseksualnych. Prowadziłem dział miejski, więc naczelny kazał mi tam jechać. Nikt wówczas w redakcji nie wiedział, że jestem gejem. Dojeżdżamy na miejsce z fotografem, a tam 30 dziennikarzy i ...żadnych uczestników wiecu. Kompletna pustka. W pewnym momencie pojawiło się dwóch chłopaków (...) w ciemnych okularach, z bandankami na ustach. Pełna konspiracja.

Nie wiem, co mnie tknęło, ale pomyślałem, że dwóch będzie kiepsko wyglądać na fotografii w gazecie. Jakiś impuls się pojawił i oznajmiłem: „Chłopaki, stanę z wami.” Oni w szoku. Dali mi jakąś chustkę, czapkę. Trzymali kartki ze swoimi zawodami. Jeden miał np. „Jestem menadżerem”. Wziąłem skądś kartkę, napisałem „Jestem dziennikarz”, „-em” mi się nie zmieściło. Przeczytali jakiś manifest, ludzie zrobili fotki, ktoś mi pogratulował i wszyscy się po chwili rozeszli."

Dla Szymona ta jego pierwsza demonstracja jako geja miała wielkie znaczenie. To właśnie on trzy lata później stał się organizatorem imprezy LGBT pomyślanej na wzór zachodnich - nazwał ją Paradą Równości. Pierwsza przeszła ulicami stolicy 1 maja 2001 r.

Ale dodam i nie można zapomnieć że walka zaczęła już w latach osiemdziesiąty, gdzie powstała pierwsza nie oficjalna organizacja "gejowska" Warszawski Ruch Homoseksualny". Założycielami byli miedzy innymi Waldemar Zboralski (pielęgniarz z praskiego Szpitala Kolejowego), Sławek Starosta (student Uniwersytetu Warszawskiego) i Krzysztof Garwatowski (student Politechniki Warszawskiej).

Na spotkaniu w dniu 24 stycznia 1987 przy Placu Gabriela Narutowicza w Warszawie zapadła decyzja o utworzeniu oficjalnej organizacji gejów i lesbijek, a w lutym 1988 w Milanówku pod Warszawą odbyło się zebranie założycielskie WRH z przyjęciem jego oficjalnej nazwy, statutu oraz wyborem jego władz (konieczne dla legalizacji stowarzyszenia). Na przewodniczącego grupy wybrano Waldemara Zboralskiego, a na logo stowarzyszenia wybrano zmodyfikowany herb Warszawy: męski Syrenek z tarczą z napisem WRH.

WRH był od samego początku wspierany przez międzynarodowy ruch lesbijsko-gejowski, zrzeszony w Międzynarodowym Stowarzyszeniu Lesbijek i Gejów (ILGA). Bezpośrednią opiekę nad WRH roztoczył austriacki oddział ILGA, stowarzyszenie HOSI-Wien, które nawiązało kontakty z założycielami WRH już w 1985 i które np. wniosło za WRH opłaty członkowskie w ILGA. W swej działalności WRH ściśle współpracował z innymi grupami lesbijsko-gejowskimi w Polsce – z Grupą ETAP z Wrocławia oraz FILO z Gdańska.

Część sygnatariuszy-założycieli WRH, wspólnie z członkami nieformalnych grup lesbijsko-gejowskich działającymi w innych miastach Polski, podjęło w 1989 roku ponownie próbę zalegalizowania wspólnej organizacji. Próba powiodła się i 23 lutego 1990 zarejestrowano ogólnopolską organizację gejów i lesbijek o nazwie Stowarzyszenie Grup Lambda.

Historia ruchu sięga w Polsce od roku 1990, kiedy zawiązano Stowarzyszenie Grup Lambda. Działalność w jego ramach prowadziły grupy w 13 miastach: Warszawie, Krakowie, Szczecinie, Poznaniu, Toruniu, Wrocławiu, Bytomiu, Łodzi, Olsztynie, Piotrkowie Trybunalskim, Bydgoszczy, Lublinie, Sopocie.

W 1997 Stowarzyszenie Grup Lambda uległo rozpadowi, dziś jedna Lambda została w Warszawie, ale też powstaje w Szczecinie, która tym roku organizuje pierwszy marsz równości.

Dzięki Szymonowi, Waldemarowi, Sławkowi i wielu inny działaczy którzy zaczęli ten "ruch gejowski", możemy być sobą. Tym roku pierwsze marsz równości w Rzeszowie, Opolu i Częstochowie dzięki też tym działaczom którzy walczyli od osiemdziesiąty do z  pod Kolumny Zygmunta.

Oni mieli gorzej, niż dziś "nowi działacze", łatwiej im jest. Pamiętajmy o tym, jaką drogę przeszliśmy nie łatwą i długa drogę, żeby manifestować legalnie. Miedzy innymi przed sądem musieliśmy wiele razy walczyć np zakaz parady równości w Warszawie.

1 maja, w roku 2001 odbyła się pierwsza parada równości. Parada Równości istnieje od 2001 roku maszeruje się ulicami Warszawy. Niewielka początkowo manifestacja, stała się z czasem najważniejszym świętem wszystkich osób, dla których równość, różnorodność i wolność każdego człowieka są wartościami nadrzędnymi.

Tweet