Tekst Outreach teolożki Elizabeth A. Johnson:
Biblijni uczonych używają wielu sprawdzonych narzędzi, aby wydobyć z Pisma Świętego oświecające, często głębokie interpretacje. Wiedzą, że Biblia jest inspiracją Bożą, ale nie spadła prosto z nieba. Dlatego starają się odkryć jej znaczenie, umieszczając teksty w kontekście ludzkim.
Jaka była sytuacja życiowa i historyczny kontekst, który wytworzył ten fragment? Jakie kwestie są w nim poruszane? Co oznaczają słowa w oryginalnym języku? Jaki to gatunek literacki (bo nie interpretuje się poezji tak samo jak narracji czy prawa)? Czy tekst jest unikalny czy podobny do innych fragmentów? Jaki jest jego związek z głównymi nurtami nauki biblijnej, które mówią o tym, jak żyć w relacji z miłosiernym Bogiem, którego Nowy Testament krótko określa jednym słowem: „miłość” (1 J 4:8)?
Szczególnie wtedy, gdy badają Pismo Święte, aby rozpoznać, gdzie Duch Święty prowadzi Kościół, uczonym, którzy korzystają z takich narzędzi, udało się rzucić światło na trudne teksty, takie jak te, które były używane do popierania niewolnictwa, podporządkowania kobiet, potępiania osób LGBTQ lub wzniecania antysemityzmu.
Podobnie jak pisemne teksty biblijne, doktryny religijne dotyczące wierzeń i moralne nauki o zachowaniu ludzi wykształciły się w procesie historycznym.
W dokumencie drugiego soboru watykańskiego „Dei Verbum” znajduje się zdanie, które podkreśla wartość tej pracy. "Zadaniem egzegetów jest praca zgodnie z tymi zasadami w celu lepszego zrozumienia i wyjaśnienia znaczenia Pisma Świętego, aby przez przygotowawcze badania dojrzeć osąd Kościoła" (12).
Innymi słowy zdolność Kościoła do zrozumienia Ewangelii może rosnąć, a dobra interpretacja biblijna może pomóc w jej osiągnięciu. W procesie tym współczucie i zaangażowanie w sprawiedliwość, które ożywiają nakazy ewangeliczne miłości, rosną również w Kościele, zarówno jako instytucji oficjalnej, jak i jako uposażonej wspólnocie uczniów Jezusa Chrystusa.
Interpretacja nauczania kościelnego
To może być nieco niedostrzegalne, ale teologowie dzisiaj używają podobnych narzędzi do interpretacji obszernego ciała nauczania kościelnego. Podobnie jak pisemne teksty biblijne, doktryny religijne dotyczące wierzeń i nauki moralnej o zachowaniu ludzi wykształciły się w procesie historycznym. Wywodzą się one z Pisma Świętego i rozwijają w odpowiedzi na nowe okoliczności i pytania, gdy pierwotna wspólnota w wieczerniku z okazji Zielonych Świątek przemieściła się do szerszego śródziemnomorskiego świata, szerszego europejskiego, północno- i południowoamerykańskiego, afrykańskiego i azjatyckiego, szerszego globalnego świata.
Sposoby myślenia i to, co jest po prostu przyjęte za oczywiste w jednej kulturze, niekoniecznie przekładają się na to samo prawdziwe brzmienie w innych czasach i miejscach. Ponadto, w miarę jak świat się zmienia, pojawiają się nowe problemy, o których ludzie z poprzednich epok nie mogliby nawet marzyć. I zawsze, przez trwające doświadczenia duchowe ludzi, którzy cenili wiarę, "rośnie zrozumienie rzeczywistości i słów przekazanych", jak mądrze zauważył ten sam dokument soboru watykańskiego II (8).
W rezultacie może nastąpić to, co nazywamy rozwojem doktryny. Fundamentalna prawda Ewangelii może być wyrażona w nowy sposób. Niektóre nauki mogą nawet ulec reformie, tak jak to miało miejsce w przypadku głębokich zmian w katolickim nauczaniu moralnym dotyczącym wolności sumienia, pożyczek na zysk i niewolnictwa.
Możliwość Kościoła do zrozumienia Ewangelii może rosnąć, a dobra interpretacja teologiczna może pomóc w jej osiągnięciu.
Podobnie jak w przypadku Biblii, tak i w przypadku tradycji: nauczanie kościoła zawarte w Katechizmie i deklaracjach Watykanu musi być interpretowane, a nie odczytywane w prosty, fundamentalistyczny sposób. Możliwość Kościoła do zrozumienia Ewangelii może rosnąć, a dobra interpretacja teologiczna może pomóc w jej osiągnięciu.
Interpretacja nauczania kościelnego w kwestiach LGBTQ
To z pewnością istotne dla osób LGBTQ, które są katolikami, oraz dla tych, którzy ich kochają i wspierają. W skrócie, nauczanie kościoła w tym zakresie mocno potwierdza, że wszystkie osoby LGBTQ są stworzone na obraz Boga i jako takie powinny być przyjmowane z "szacunkiem, współczuciem i wrażliwością" (Katechizm Kościoła Katolickiego, 2358). Ponadto przyznaje im równą godność ludzką z osobami heteroseksualnymi i zachęca do traktowania ich z opieką duszpasterską i współczuciem.
Jednocześnie nauczanie to odróżnia orientację homoseksualną od aktywności homoseksualnej, uznając tę ostatnią za "wewnętrznie nieuporządkowaną" i sprzeczną z prawem naturalnym. Twierdzi, że w żadnym przypadku nie powinny być uznawane małżeństwa homoseksualne, a tym bardziej błogosławione. Osobom LGBTQ nakazuje prowadzenie życia w wstrzemięźliwości seksualnej, łącząc swoje cierpienia z ofiarą krzyża Chrystusa.
Życie zgodne z nauczaniem kościoła w obliczu takiego nauczania wymaga narzędzi interpretacji, aby radzić sobie z tym, co może lub nie może rezonować z osobistym doświadczeniem przed innymi i przed Bogiem. W szerszym kontekście narzędzia te są również potrzebne do rozpoznania, gdzie Duch Święty prowadzi Kościół i aby zrozumieć priorytety i intencje Boga dla świata. Jakie narzędzia mogą być dostępne?
Zestaw narzędzi Dullesa
Jednym niezwykle pomocnym zestawem narzędzi do rozpoznawania jest zestawiony przez kardynała Avery'ego Dullesa, S.J., wiodącego teologa północnoamerykańskiego. Bardzo zaniepokojony tym, że wielu w naszej kulturze uważa nauczanie kościoła za przestarzałe lub bez znaczenia, opracował sześć zasad, które można użyć do interpretacji oficjalnych oświadczeń kościelnych.
W skrócie, nauczanie kościoła w ich sprawie silnie potwierdza, że wszystkie osoby LGBTQ są stworzone na obraz Boga i jako takie powinny być przyjmowane z "szacunkiem, współczuciem i wrażliwością."
Korzystając z tych narzędzi krytycznie i ostrożnie, ludzie mogli odróżnić dobro od zboża czasowo ograniczonych formuł, a tym samym prowadzić lepsze życie zorientowane na Chrystusa. Być jasne, kardynał Dulles nie zajmował się nauczaniem na temat kwestii LGBTQ. Ale jego narzędzia mogą być przydatne dla tych, którzy to robią. Oto jego sześć narzędzi interpretacyjnych wraz z różnymi przykładami, które używał do ich zilustrowania.
1). Przy interpretacji nauczania kościoła należy zwrócić uwagę na różne rodzaje form literackich
Uczeni biblijni nie mają problemu z rozpoznawaniem metafory, mitu, orędzia prorockiego, itp. Dlatego nie czują się zobowiązani do dosłownego traktowania wielu oświadczeń, które wcześniej uważano za odnoszące się do cudownych interwencji Boga. Kwestia gatunku literackiego powinna być również stosowana do oficjalnych dokumentów kościelnych.
W przeszłości papieże i sobory często wypowiadały się w sposób charakterystyczny dla wysokich urzędników swojego czasu, używając majestatycznego, triumfalistycznego stylu i wydając anatemy przeciwko tym, którzy mieli inne zdanie. Nawet teraz niektórzy władcy kościelni skłonni są mówić z naciskiem, który traktuje wiernych jako biernych odbiorców swojego nauczania. Interpretuj tę retorykę zgodnie z jej właściwą formą. "Jeśli hiperbola jest dopuszczalna w Biblii, to kto może zaprzeczyć, że można ją znaleźć także w wypowiedziach kościelnych?" - pisze Dulles.
2). Przestarzały światopogląd, przyjęty ale nie formalnie nauczany w wcześniejszym nauczaniu kościelnym, nie powinien być narzucany jako wiążąca doktryna.
Kosmologia uległa zmianie. Ludzie w biblijnym i średniowiecznym świecie zakładali trójwarstwową strukturę wszechświata. Ziemia i jej istoty zajmowały centralne miejsce, otoczone niebem z Bogiem i aniołami na górze oraz podziemiem z Szatanem i jego demonami na dole. Narzucanie tego światopoglądu dzisiaj jest bezcelowe. Nauczanie prawdy ewangelicznej musi być opracowane w kontekście współczesnego naukowego rozumienia świata. W procesie tym wiele klasycznych koncepcji o stworzeniu, cudach i zmartwychwstaniu, między innymi, zostanie przekształconych.
3). Terminy techniczne powinny być interpretowane w kontekście myślenia, który jest za nimi przyjęty przez tych, którzy ich używali.
Filozofia również uległa zmianie. Wiele doktryn chrześcijańskich zostało sformułowanych w kategoriach greckiej filozofii, takich jak duch i materia, substancja i przypadłość, itp. Podobnie jak w przypadku kosmologii, te terminy muszą być rozumiane w ich historycznym kontekście i nie traktowane jako dosłowne opisy. Na przykład, transsubstancjacja ma sens jako wyjaśnienie tajemnicy Eucharystii, jeśli uważa się, że rzeczywistości fizyczne składają się z substancji i przypadłości.
Żadne nauczanie kościelne z przeszłości nie rozwiązuje bezpośrednio pytania, które nie były wówczas zadawane.
Ale różne systemy filozoficzne dzisiejszego świata nie myślą o bytach fizycznych w tych kategoriach. Oznacza to, że rzeczywista obecność Chrystusa w Eucharystii musi być opisana w inny sposób.
4). Podczas interpretowania terminów teologicznych, zwróć uwagę nie tylko na to, co one dosłownie oznaczają (oznaczają), ale także na pomysły i uczucia, które sugerują lub wywołują (konotują).
Prawda, którą się naucza, jest często ukryta w obrazach i koncepcjach, które nie są istotne. Na przykład, ogłaszając Dobrą Nowinę zbawienia, Nowy Testament oświadcza, że zostaliśmy odkupieni przez Krew Chrystusa. Obraz ofiarnego krwi jest obciążony konotacjami z wyjścia z Egiptu, kultu świątynnego i prawa mojżeszowego.
Od czasów średniowiecznych krwawa śmierć Chrystusa była postrzegana jako kara zapłacona Bogu, aby zadośćuczynić za grzech. Dziś te krwawe wyobrażenia odkupienia, osadzone w kulturze patriarchalnej i feudalnej, są niezrozumiałe i nawet odrażające. Doktryna kościoła musi wyrazić wielkie kwestie grzechu, zbawienia i życia w Chrystusie w współczesnym słownictwie.
5). Żadne nauczanie kościoła z przeszłości nie rozwiązuje bezpośrednio pytania, które nie było wówczas zadawane.
Innymi słowy: Kiedy stan dowodów na temat pytania zmienia się istotnie, mamy nowe pytanie, które nie może być rozwiązane, odwołując się do starych autorytetów. Na przykład w XVI wieku Sobór Trydencki, powołując się na apostoła Pawła, nauczał, że Adam był jednym osobnikiem, a jego działania były źródłem grzechu pierworodnego. Współczesna nauka stawia prawdopodobny scenariusz, że ludzkość ewoluowała od więcej niż jednej pierworodnej pary.
Używanie Pawła i Trydentu dzisiaj, aby upierać się przy monogenezie, jest "nieuprawnione", jak to ujął Dulles, ponieważ żaden z nich nie zajmował się pytaniem o pochodzenie ludzkości. Tak naprawdę pytanie to nigdy nie przyszło do ich umysłów. Odczytali Księgę Rodzaju jako historię i przyjęli za oczywiste, że Adam był jednym osobnikiem.
6). Zarówno w Biblii, jak i w autorytatywnych oświadczeniach doktrynalnych, należy być czujnym na znaki patologii społecznej i ideologii.
Kościół zawsze jest pielgrzymem podążającym przez historię, zawsze dąży do większej wierności Ewangelii. W pewnych momentach zawodzi i grzeszy. Na przykład fanatyczna nauka przeciw Żydom, którzy nie przyjęli chrześcijaństwa, obronne oświadczenia przeciwko protestantom, zdecydowany odrzut papieskiego odrzucenia współczesnej idei wolności - wszystkie są wynikiem patologicznych sił działających na rzecz utrzymania władzy i prowadzą do nauczania cechującego się wąskością (np. poza kościołem nie ma zbawienia) i surowości wobec przeciwników. Prawda ewangeliczna nie jest nauczana przez kościół w boskim kształcie, ale w kształcie ludzkim. Skutki ludzkiej słabości i grzechu mogą być wbudowane w język nauczania kościelnego. Musimy pamiętać o rozróżnieniu między tym, co jest sprawą wiary, a tym, co należy odrzucić jako nieprawne ludzkie sądy.
Dulles dowodzi, że stosowanie tych zasad nauczy nas elastyczności umysłu zdolnego do rozpoznawania podstawowej treści Ewangelii. To nie jest podejście "wszystko jest dozwolone". Po pierwsze, przedmiotem zobowiązania wiary jest nieskończona tajemnica całego świętego Boga, który jest znany w Chrystusie, którego Duch ożywia kościół. To jest tajemnica miłości poza wyobraźnią.
Ta tajemnica nigdy nie może być całkowicie uchwycona w sieci nauczania kościelnego, ani boska wola nie może być znana w absolutnych terminach we wszystkich okolicznościach. Po drugie, zmiana historyczna może rodzić poważne wyzwania dla wiary. Podzielając wspólne zobowiązanie przez pokolenia, nasza sytuacja dzisiaj jest inna niż naszych średniowiecznych przodków, tak jak komputer różni się od abakusa. Ze względu na zarówno transcendentność Boga, jak i historyczne uwarunkowania ludzi, interpretacja nauczania kościelnego narzędziami inteligentnego rozpoznania jest niezbędna. Jest to, w eleganckim zwrocie Dullesa, praktyka "kreatywnej wierności".
Waga tradycji
Przez 2000 lat tradycja chrześcijańska głosiła, że heteroseksualność jest normą dla ludzi. Małżeństwo jest powołaniem, do którego jest najbardziej wezwanych ludzi heteroseksualni. Wierność wobec przysięgi małżeńskiej jest najważniejsza. W świetle zakazu cudzołóstwa.
Elizabeth A. Johnson, C.S.J., jest Wybitną Profesorką Emeritą Teologii na Uniwersytecie Fordham, byłą prezydentką Katolickiego Towarzystwa Teologicznego w Stanach Zjednoczonych i autorką wielu książek, w tym "Ona, która jest: Tajemnica Boga w Dyskursie Teologii Feministycznej". Otrzymała stopień doktora teologii na Katolickim Uniwersytecie Ameryki i została uhonorowana licznymi doktoratami honorowymi.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz