środa, 29 stycznia 2025

Robert Cromey – episkopalny duchowny i sojusznik LGBTQ+ sprzed Stonewall – zmarł w wieku 93 lat


14 stycznia w domu opieki w San Francisco zmarł Robert Cromey, episkopalny duchowny i jeden z najwcześniejszych sojuszników społeczności LGBTQ+. Już w latach 60. ubiegłego wieku przeciwstawiał się swojej instytucji kościelnej, udzielając ślubów parom jednopłciowym. W 1963 roku przyłączył się również do dr. Martina Luthera Kinga podczas marszu do Selmy.  

„W latach 60. nazywano mnie sympatykiem homoseksualistów,” wspominał Cromey w swoim wpisie na blogu z lutego ubiegłego roku. „Ale ‘ksiądz pedał’ to jedyny pseudonim, który naprawdę pokochałem.”  

Duchowny Jim Mitulski, homoseksualny pastor Kościoła Kongregacyjnego, powiedział Bay Area Reporter, że Cromey był „niezachwiany w swoim zaangażowaniu na rzecz sprawy osób LGBTQ+”, co wyróżniało go spośród duchownych tamtych czasów.  

„Był znacznie bardziej otwarty niż wielu duchownych-gejów w tamtych czasach,” zauważył Mitulski. „Był bardzo wpływowy dla mnie i innych duchownych w San Francisco. Kościół episkopalny traktował go wtedy bardzo źle. Dziś są bardzo pro-LGBTQ+, ale to zasługa takich ludzi jak Robert.”  

Robert Warren Cromey urodził się 16 lutego 1931 roku w Nowym Jorku. Jako nastolatek uczęszczał do St. Paul’s Episcopal School, a dzięki stypendium sportowemu rozpoczął studia na Uniwersytecie Nowojorskim, gdzie w 1954 roku uzyskał licencjat z anglistyki i filozofii. W 1956 roku został wyświęcony na diakona i księdza po ukończeniu General Theological Seminary.  

Zwerbowany przez postępowego biskupa Jamesa Pike’a, Cromey rozpoczął swoją posługę w San Francisco w dzielnicy Mission. Już w marcu 1963 roku wygłosił kazanie w Grace Cathedral, w którym apelował o równe traktowanie osób homoseksualnych i ich pełne przyjęcie w Kościele.  

Kazanie to nie zostało dobrze przyjęte.  „To było tak radykalne, że większość ludzi myślała, że kompletnie oszalał,” wspominała żona duchownego, Ann Cromey, w rozmowie z San Francisco Chronicle. „To był ostatni raz, kiedy zaproszono go do wygłoszenia kazania w Grace Cathedral.”  

Zamiast tego Cromey pomógł założyć St. Aidan’s Episcopal w Diamond Heights. Tam udzielił pierwszych w San Francisco kościelnych ślubów parom jednopłciowym. Kiedy hierarchia zakazała mu prowadzenia takich ceremonii, zapraszał innych duchownych do ich przeprowadzenia, samemu uczestnicząc jako świadek.  

Później Cromey przeniósł się do Trinity Episcopal Church w San Francisco, gdzie w 1981 roku w swoim pierwszym kazaniu zażądał, by ówczesny sekretarz obrony, Caspar Weinberger, opuścił Kościół z powodu swoich poglądów na użycie siły militarnej.  

„Jestem heteroseksualnym mężczyzną, ale uważałem ruch na rzecz praw osób LGBTQ+ za kwestię sprawiedliwości, a nie seksualności,” pisał Cromey. „Byłem aktywny w działaniach na rzecz praw obywatelskich Afroamerykanów. Ruch na rzecz praw osób homoseksualnych był również walką o sprawiedliwość dla prześladowanej mniejszości.”  

Aktywizm Cromeya obejmował również obronę praw innych grup dyskryminowanych. „Wspierałem pracowników rolnych i Cesara Chaveza, co obrażało bogatych episkopalian posiadających farmy,” wspominał. „Broniłem nagości w barach North Beach, mówiąc, że są gorsze grzechy niż topless, co obrażało pruderyjnych członków Kościoła.”  

Cromey głośno krytykował także dyskryminację Afroamerykanów w klubach prywatnych oraz duchownych, którzy wydawali pieniądze Kościoła na członkostwo w takich organizacjach.  

Jego działania często wywoływały kontrowersje, ale sam uważał, że krytyka była okazją do publicznego przedstawienia swoich poglądów.  

Cromey pozostał niezłomny w swojej walce o sprawiedliwość, udzielając pogrzebów osobom zmarłym na AIDS, a także wielokrotnie trafiając do aresztu za swoje zaangażowanie na rzecz sprawy LGBTQ+.  

Jego śmierć to wielka strata dla społeczności, której służył przez całe swoje życie.  

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz