KPH: w każdej klasie są jedna - dwie nieheteroseksualne osoby. Raport o LGBT w polskich szkołach

Gazeta Wyborcza: W sprawach homoseksualistów w szkołach wciąż obowiązuje "linia Giertycha". Dlatego nauczyciele przemilczają temat, a szkoła nie reaguje na akty homofobii - twierdzi Kampania Przeciw Homofobii, która przeprowadziła badania w szkołach

Kampania poprosiła o wypełnienie specjalnych ankiet 211 nauczycieli i blisko 600 nieheteroseksualnych uczniów w wieku od 13 do 19 lat w szkołach w całej Polsce. W czwartek przedstawiła na konferencji prasowej raport z tych badań.

- Z badań wynika, że w każdej klasie są jedna - dwie osoby nieheteroseksualne. 58 proc. z nich aktywnie ukrywa swoją orientację. Zaczynają sobie ją uświadamiać w wieku ok. 12 lat i wtedy najbardziej potrzebują informacji o tym, czym jest orientacja seksualna, homo, bi czy transseksualizm. Ale w szkole informacji nie dostają - mówił współautor badań Jan Świerszcz, psycholog społeczny, działacz KPH.

Z badań wynika, że opinie nauczycieli i uczniów o tym, jak szkoła traktuje kwestie orientacji seksualnej i radzi sobie z problemem homofobii, drastycznie się różnią. 78 proc. nauczycieli uważa, że poruszają te problemy, ale podobnego zdania jest tylko 37 proc. uczniów. Przy czym nauczyciele twierdzą, że wystarczającym "poruszeniem" tematu jest jednorazowa wypowiedź, iż osobom innym pod różnymi względami należy się tolerancja czy szacunek.

Uczniowie chcieliby więcej rzetelnej wiedzy. Nauczyciele przyznają, że tej wiedzy po prostu nie mają - tak stwierdziło 19 proc. pedagogów, którzy zadeklarowali, że nie poruszają w szkole tematu orientacji seksualnej. Z kolej blisko 9 proc. z tych, którzy tego tematu nie poruszają, uważa, że "szkoła nie jest miejscem dla takich dyskusji". Powtarzają tezę Romana Giertycha z czasów, gdy był ministrem edukacji, że byłaby to "promocja homoseksualizmu".

- Z badań wynika, że problem orientacji seksualnej i homofobii nie jest w szkołach obecny przede wszystkim dlatego, że nikt w Ministerstwie Edukacji czy w kuratoriach oficjalnie nie odwołał linii ministra Giertycha. 41 proc. nauczycieli stwierdziło, że po to, by się tym tematem zająć, potrzebują sygnału "z góry". Ponad 80 proc. uważa, że problematyka homoseksualności powinna być obecna w programach szkolnych, a 25 proc. - że powinna być w podstawach programowych - mówił Jan Świerszcz.

Poziom wiedzy nauczycieli pokazują doświadczenia Jakuba Lendziona, który w zeszłym roku zrobił maturę w szkole hotelarskiej w Warszawie. - Dyskusja na temat homoseksualności odbyła się na zajęciach z przedsiębiorczości. Nauczycielka stwierdziła, że homoseksualizmu dawniej nie było i że pojawił się ostatnio w dużych miastach jako swego rodzaju moda, styl życia - opowiada Lendzion.

Serduszko ze znakiem "zakaz pedałowania"

Drastyczne rozbieżności są pomiędzy nauczycielami a uczniami w ocenie poziomu homofobii w szkole. Przemoc werbalną wobec osób nieheteroseksualnych zauważa 47 proc. nauczycieli i 76 proc. nieheteroseksualnych uczniów. Słowa "pedał" czy "ciota" zastąpiły w szkolnym słowniku wyzwiska typu "idiota". Przemoc fizyczną zauważa zaś 15 proc. nauczycieli i 26 proc. uczniów.

Lendzion doświadczył obu rodzajów przemocy odkąd na pytanie, czy ma dziewczynę, odpowiedział, że ma chłopaka. Był poszturchiwany, popychany, wyśmiewany, wyzywany, obmawiany, izolowany. Na Walentynki dostał serduszko ze znakiem "Zakaz pedałowania".

- Kiedyś uruchomiłem swój szkolny komputer i okazało się, że na stronie startowej napisane jest "Lendzion, jeb... pedał" i obsceniczny obrazek - opowiada. Zgłaszał przypadki szykanowania nauczycielom, wychowawczyni, dyrektorce, szkolnej psycholożce, rzeczniczce praw ucznia: - Zawsze okazywało się, że sam jestem sobie winien, bo nie powinienem się ujawniać ze swoją orientacją. I dostawałem dobre rady, by "nie epatować" - chociaż wcale nie epatowałem. Odnosiłem wrażenie, że dla szkoły to nie homofobia jest problemem, tylko ja.

Tę konstatację potwierdzają badania KPH. 61 proc. nauczycieli uważa, że uczniowie nie powinni ujawniać swojej nieheteroseksualnej orientacji, a 7 proc. nie chciałoby mieć takiej osoby w klasie. Z relacji uczniów wynika, że nauczyciele potrafią aktywnie włączać się do wyśmiewania osób homoseksualnych - najczęściej na lekcjach religii, gdzie homoseksualizm przedstawiany jest jako grzech i zboczenie. A są to najczęściej jedyne lekcje, na których ten temat się porusza.

***

Zapraszamy 7 września na godzinę 17.00 na spotkanie Co z tą szkołą? Jak mówić o orientacji seksualnej i tożsamości płciowej oraz jak wspierać młodzież LGBT w polskich szkołach połączone z prezentacją wyników badań prowadzonych przez Kampanię Przeciw Homofobii.

Na spotkaniu zaprezentujemy wyniki badań kwestionariuszowych i wywiadów dotyczących występowania homofobii w szkole oraz poruszania tematyki homoseksualności, w których brało udział 211 nauczycieli i nauczycielek oraz 585 nieheteroseksualnych uczniów i uczennic z całej Polski. Wyniki badań pokazują postawy i potrzeby, jakie towarzyszą kadrze szkolnej podczas podejmowania tematyki homoseksualności i homofobii. Perspektywę dorosłych można porównać z doświadczeniem młodzieży LGBT, która odpowiadając na te same pytania, co nauczyciele i nauczycielki pokazuje czasem diametralnie inne punkty widzenia.

Kuba Lendzion, zeszłoroczny maturzysta podzieli się swoimi doświadczeniami z ostatnich lat w szkole i opowie, jak zareagawali jego rówieśnicy, gdy ujawnił, że jest gejem, oraz, jakiego wsparcia mu najbardziej brakowało ze strony dyrekcji i nauczycieli.

Jan Świerszcz, autor raportu badawczego, psycholog, edukator antydyskryminacyjny pracujący z nauczycielami i naczucielkami przedstawi diagnozę sytuacji i powie, co wynika z badań przeprowadzonych przez KPH. Marzanna Pogorzelska, nauczycielka z Kędzierzyna Koźla, laureatka nagrody im. Ireny Sendlerowej i Europejskiej Nagrody Tolerancji za odważne nauczanie o różnorodności i stanowcze sprzeciwianie się homofobii w szkole, podzieli się swoimi doświadczeniami nauczycielskimi i zdefiniuje najważniejsze wyzwania dla pedagogów

Spotkanie będzie miało miejsce w piątek 7 września o godzinie 17.00 w siedzibie Kampanii Przeciw Homofobii w Warszawie na ulicy Solec 30a.

Chcielibyśmy zaprosić Państwa do uczestnictwa i dyskusji. Wyniki badań traktujemy, jako punkt wyjścia do wspólnych poszukiwań najlepszych rozwiązań dla polskich szkół.

Raport Lekcja Równości. Postawy i potrzeby kadry nauczycielskiej i młodzieży wobec homofobii w szkole dostępny będzie na stronie internetowej KPH od 6 września 2012, lub poniżej.

Aktualizacja:
Raport o LGBT w polskich szkołach. Zaproszenie do dyskusji. Został stworzony przez Kampanie Przeciw Homofobii.

Tweet